Persónulegt minningarbrot

Ekki er ég neinn sérstakur nostalgíumaður en Rúnar Hafdal Halldórsson kom sterkt upp í hugann þegar ég var að leggja mig hérna rétt áðan, sísesta heitir það, sérréttindi presta og þeirra sem sunnar búa í álfunni, erum við ekki Evrópubúar annars? Rúnar Hafdal lést 5. apríl 1971 af völdum þess að ekið var á hann þar sem hann gekk eftir gangstétt við Hringbraut ásamt vini sínum Arnþóri Flosa Þóraðsyni sem lést í fyrra.  Bífreið ók á ljósastaur sem skall á höfði Rúnars og hann lést eftir að hafa legið meðvitundarlaus á Landsspítalanum í sólarhring eða tvo.  Var á öðru ári í guðfræði, litríkur, skemmtilegur, skáldmæltur hugsjónamaður, góður vinir minn enda vorum við samferða í fjóra vetur á Laugarvatni. Bjuggum þar af tvo vetur í Bjarkalundi, í kjallaranum hjá Önnu og Benjamín, ásamt Stefáni Þór og Viðari Gunngeirssyni bónda í Ásum og gerðum ýmislegt annað en að læra. Rúnar var þó alltaf mikill latínugráni, máladeildarmaður og námsmaður góður.

Við höfðum verið að skemmta okkur í Glaumbæ kvöldið áður og Rúnar og Flosi löbbuðu út á umferðarmiðstöð fengu sér pylsu og voru svo á röltinu til sín heima vestur í bæ, ekki man ég hvar Flosi átti heima en það hét Hæðarendi þar sem Rúnar bjó, lítið timburhús, andspænis verslunarmiðstöðinni sem nú er, hinum megin við Nesveginn, gott ef ekki er barnaheimili þar núna.

Hann stóð mér svo ljóslifandi fyrir sjónum núna í svefnrofunum, andlitið, fötin, kankvíst brosið, hreyfingarnar, kækirnir það kom þó ekki lyktin núna.

Hún kom hins vegar í sumar sem leið.  Ég hafði verið á hestbaki í nokkra daga og við höfðum gist á leiðinni frá Þingvöllum að Skálholti, í ógeðslegum leitarmannaskála og vorum ekki svo fjarri Laugarvatni enda sótti minningin mig heim um nóttina, greinilegri en nokkuð það sem greinilegt er, skýrari en nokkuð það sem skýrt er, nálægari en nokkuð það sem nálægt er.  Fast upp á mér var þessi vinur minn frá unglingsárunum kominn, hver andlitsdráttur skýr, fötin í öllum sínum litbrigðum, kækirnir, hreyfingarnar og lyktin, ekki vond lykt heldur eðlileg og notaleg líkamslykt af nánum vini sem situr uppi með þér næturlangt gjarnan og hann les nýjustu ljóðin sín, stundum var reykt og um helgar drukkinn vodki.

Það var ekki reykt þarna á Lyngdalsheiðinni og ekki drukkið en það var talað og smám saman rann það upp fyrir mér í draumnum, eigum við ekki að segja að þetta hafi verið draumur, að við vorum að kveðjast, áttum ekki lengur samleið.  Rúnar Hafdal talaði um Víetnamsstríðið um fátæku bændurna í norður Vietnam og þetta herveldi sem Bandaríkin væru orðin, hann talaði af hugsjón, krafðist réttlætis, hann var reiður yfir óréttlæti heimsins, nú eins og þá mælskur, sannfærandi.  Hann var ennþá fullur af eldmóði æskunnar en orðræða hans miðaðist við árið 1971 en auðvitað gerðist þetta allt í heila mínum.  Í draumnum rann það smám saman upp fyrir mér að við vorum ekki á talefod, orð sem við notuðum þá. Heimurinn hafði vitaskuld breyst og þar með úrlausnarefnin en það var annað sem skipti meginmáli. Ég hafði breyst úr ungum hugsjónamanni sem  ætlaði að breyta heiminum í eldri mann sem hafði glatað hugsjónum æskunnar og var kviksettur af hagsmunum og velferð.  Heimurinn hélt áfram að breyta mér ekki honum. Það var gjaldið sem greiddi fyrir langlífið. Hvorugur okkar hafði hins vegar breytt heiminum.  Ljóðin hans sem gefin voru út að honum látnum höfðu ekki einu sinni breytt neinu, kannski hafði ein og einn fellt yfir þeim tár og skælt yfir óréttlæti heimsins,  varla meira en það.

 

Rúnar Hafdal hefði verið á sextugasta aldursári ef hann hefði lifað og væri eflaust merkur prestur eða pólitíkus kunnur af skáldskap sínum, en hann varð aðeins 23ja ára og dó fyrir óhappatilviljun.  Við vorum óskaplega brotin krakkarnir vinir hans, bekkjarfélagar frá Laugarvatni og nýir vinir hans úr háskólanum og við sungum við jarðarförina  Mín harpan er brotin, eftir hann sjálfan og vorum vonsvikin yfir því hvað ræða prestsins var stutt og eitthvað sviplítil.  Við hjálpuðum til félagar hans að gefa út það sem hann hafði orkt og skrifað, lítið kver og fallegt sem heitir Sólris og ég held að ég hafi eytt megninu af vorinu í að safna efni í blað sem gefið var út í minningu hans –þetta var blað með hugsjónagreinum, pólitískt hugsjónablað, ekki man ég hvað það hét, finn það ekki hjá mér, búinn að flytja of oft, gaman væri ef einhver ætti það handa mér.

Ég var bara góður vinur hans og þar í hópi nokkurra, samt hafði sviplegt andlát hans þau áhrif að minning hans er að dúkka upp tæpum fjörtíu árum síðar.  Það er því vel hægt að ímynda sér hvernig hann hefur ferðast með sínum nánustu.

Þetta er skrifað á þeim tímum þegar þrjátíu fjörtíu manneskjur deyja á hverju ári í bílslysum. Og fjöldamargir aðrir deyja ungir. Það eru því margir sem ferðast lengi með ættmennum og vinum og gera þá hrygga.  Að vísu fylgir því ákveðin vellíðun að fá þá sem voru kærir upp í hugann en ég held að sú vellíðan komi fyrr og verði meiri og sorgmæðin minni ef fólk fær að tala um missi sinn við vini sína, við foreldra eða við prestinn sinn eða bara einhvern. Og þetta gildir vitaskuld um alla án tillits til aldurs.  Án þess að ég vilji spilla þessu  minningarbroti með einhverjum lærdómum þá held ég að við hefðum haft gott af því félagarnir þá, að tala við einhvern lífsreyndan og góðan mann um vin okkar og um sorgina og gleðina um lífið sjálft.

Athugasemdir

[Hafsteinn Viðar Ásgeirsson, 30.3.2007 kl. 19:45]

Hér er afar falleg og tilfinningaþrungin frásögn í formi minnigabrota á ferðinni. Virkilega vel farið með minningar, um greinilega kæran vin sem mikil eftirsjá hefur verið að, sérstaklega fyrir þá sem þekktu. Örugglega mikill sannleikur í niðurlaginu, það trúi ég að margir þekki og hafi fundið á eigin skinni. Fallegt og vel með farið og þér líkt félagi....

[Sigurður Á. Friðþjófsson, 31.3.2007 kl. 00:13]

Heill Baldur! Þakka þesi fallegu skrif um Rúnar Hafdal. Ég kynntist Rúnari sem yngri nemi á Laugarvatni. Sendi sjálfur inn ljóð í samkeppni og fékk önnur verðlaun fyrir haustemningu eins og Rúnar fyrir miklu þroskaðri skáldskap en ég hafði skilað inn, auk þess sem mig minnir að Rúnar Ármann Arthúrsson hafi líka fengið 2. verðslaun. Auðvitð var ég montinn af sjálfum mér en vissi sem var að Rúnararnir voru af öðru kaliber en ég á þessu sviði. Þetta voru yndislegir tímar en ég man alltaf þegar ég heyrði um slysið á Miklubraut. Það barst eitthvað innra með mér eins og harpan sem Rúnar hafði kveðið um.

[Sigurður Á. Friðþjófsson, 31.3.2007 kl. 00:15]

Heill Baldur! Þakka þessi fallegu skrif um Rúnar Hafdal. Ég kynntist Rúnari sem yngri nemi á Laugarvatni. Sendi sjálfur inn ljóð í samkeppni og fékk önnur verðlaun fyrir haustemningu eins og Rúnar fyrir miklu þroskaðri skáldskap en ég hafði skilað inn, auk þess sem mig minnir að Rúnar Ármann Arthúrsson hafi líka fengið 2. verðlaun. Auðvitð var ég montinn af sjálfum mér en vissi sem var að Rúnararnir voru af öðru kaliber en ég á þessu sviði. Þetta voru yndislegir tímar en ég man alltaf þegar ég heyrði um slysið á Miklubraut. Það barst eitthvað innra með mér eins og harpan sem Rúnar hafði kveðið um.

[Rúnar Eiríksson (IP-tala skráð) 1.4.2007 kl. 10:04]

Það er gaman að lesa þetta um frænda minn og nafna, ég er næstum viss um að Rúnar hefði orðið góður prestur. Ljóða og smá sögu bókina Sólris skoða ég stundum og hef alltaf jafn gaman af. Þakka þér Baldur fyrir þessi skrif þau vekja bara upp góðar minningar um minn kæra frænda en mæður okkar voru systur.

Kveðja Rúnar Eiríksson.

[Ásdís (IP-tala skráð) 5.4.2007 kl. 06:15]

"Ég kveð þig og um leið kveð ég hluta af sjálfum mér. Að kveðja er að deyja agnarögn"  Held mikið upp á þessa litlu ljóðabók sem rak á fjörur mínar fyrir löngu löngu síðan. Gaman að sjá hennar minnst

[Guðmundur Pálsson, 5.4.2007 kl. 12:34]

Góð síða og ágæt skrif. þakkir fyrir það Baldur. Ég vil vekja athygli þína á því að allnokkur þrýstingur er á að halda áfram umræðum um málefni innflytjenda. Raðast niður hvatningar til þín á síðu Jóns Vals Jensonar um  um að opna síðuhluta þinn aftur sem lokast hefur. Öll þessi umræða er þörf.