Sunnlensk hugleiðing á Sjómannadegi!

Undanfarið höfum við kynnst því hvað traustar undirstöður eru þýðingarmiklar. Jörðin hefur skolfið og við höfum fundið á okkar eigin beinum hvað við erum varnarlaus. Þegar jörðin skelfur grípur um sig skelfing. Hver og einn reynir að bjarga og gæta að sér og sínum.  Hugar svo að öðrum.  Það þarf ekki að fara í fræðibækur til þess að átta sig að því hvers vegna við hugum að öðrum. Við höfum kynnst skelfinguna á okkar eigin skinni, við upplifðum hana, urðum hrædd.  Við getum þess vegna ímyndað okkur líðan annarra. Við vorum í þeirra sporum. Og þetta ætti líka að auðvelda okkur að skilja hörmungar fjarlægari nágranna í Kína þar sem 70 til 80 þúsund manns fórust í jarðskjálftum,  fjöll mynduðust sem ekki voru fyrir, önnur hurfu, stöðuvötn urðu til, ár stífluðust. Það rauk úr Ingólfsfjallinu og björg hrundu niður, mýararflákar færðust til. Jörðin sprakk.  Skyldi hann hafa þekkt þetta höfundur Davíðassálms númer 46 þegar hann segir:  ,,Guð er oss hæli og styrkur/örugg hjálp í nauðum/Fyrir því hræðumst vér eigi þó að jörðin haggist/og fjöllin bifist og steypist í skaup sjávarins.”  Það er þvi líkast að hann hafi upplifað jarðskjálfta.

 Margir biðu hér í héraði í ofvæni eftir að heyra af börnum sínum eða öðrum vandamönnum. Þó ekki yrði hörmungin sú að standa grátandi við húsarústir og geta ekkert aðhafst. Guðs mildi var yfir okkur.  Þetta þekkja sjómann þó einkum sjómannskonur og sjómannsbörn frá fornu fari. Að vera á útkikki eftir skipi eiginmanns og föður.  Finna kvíðann sækja að.  Skyldi eitthvað hafa komið fyrir?  Hinir bátarnir voru allir komnir.  Þeir höfðu ekki séð til þeirra síðan í morgun. Þeir hljóta að hafa farið eitthvað vesturúr. Þannig leið kvöldið.  Eftirleikinn getum við spáð í: Stundum birtist óvænt út við sjóndeildarhring síðkominn bátur – þá var gleðin takmarkalaus.  Á öðrum tíma varð varð kvíðinn að hörmulegri upplifun heimilisfaðir kom ekki – aldrei aftur- horfinn –dáinn –og hinir hörmulegu atburðir urðu ávísun á fátækt, örbirgð.  Svona má spinna en spinnum ekki frekar.

,,Á sandi byggði hygginn maður hús"

Sérfræðingar þakka það sendnum jarðvegi hér í Þorlákshöfn að jarðskjálftinn fór um okkur mildari höndum en granna okkar í Hveragerði og á Selfossi og í sveitunum undir Ingólfsfjalli og  undir Hjallanum hér í  Ölfusinu.  Það er sandur ofaná hrauninu, segja þeir, sem virkar eins og dempari.  Nógu sterkur varð þessi fjandi samt hér og hræddi næstum úr manni líftóruna.  Auðvelt er því að ímynda sér skelfingu nágrannanna sem upplífðu þá hörmung að fá beinlínis æviferilinn í formi  innbús yfir sig.

En ástæðan fyrir þessum pistil er að fólk hefur komið að máli við mig og spurt hvort ekki megi breyta því í Biblíunni þar sem stendur ,,á sandi byggði heimskur maður hús”.  Þykir fólki í ljósi nýjustu upplýsinga ómaklega að sér vegið hér (og það hefur íbúum á Höfn í Hornafirði ávallt þótt einnegin).  Ég hef svarað því til að þetta verði að sjálfsögðu athugað í næstu Biblíuþýðingu en eins og við vitum þá taka þýðendur ávallt mið af þjóðfélagshræringum í þýðingum sínum og hvers vegna ættu þeir ekki á sama hátt að taka mið af  jarðhræringum?

Þessu er hér með komið á framfæri við biskup og þýðingarnefnd.  Það er hins vegar ekki nógu langt um liðið frá skjálftanum til þess að stungið verði upp á því að breyta þessu með hyggna manninn og bjargið.

,,ældi á huggulega konu"

Guði sé lof að hann ældi ekki á  óhuggulega konu. Nóg hefði nú verið. 

Flugdólgur í vél með íslenskum þingmanni

6,1 á Richter -enn í nettu sjokki.

Miklu sterkari hér en skjálftinn um aldamótinn.  Ég steig ölduna á stofugólfinu að í því er viritst í eilífðartíma, sennilega 6-8 sekúndur. Hvinurinn fór vaxandi þann tíma og datt svo niður. Húsið fór beinlínis af stað.  Það sem mér datt í hug var að nú hefði einhvers staðar hrunið.  Núhefði einhver slasast. Ég hljóp út og á leikskólann - öll börn óhult - þar sem voru inni höfðu skriðið undir borð með leikskólakennurunum, stöku barn grét.  Allir í nettu sjokki.  Alls staðar sást fólk flýta sér að vitja barna sinna.

Hjá mér hrundi úr hillum bækur og dót, einn illa festur reykskynjari þeyttist í gólfið. Hef ekki neinar fregnir af meiðslum í Þorlákshöfn. Börnin eru enn með reiðhjólahjálma sína á höfðinu að ráði föðurins sem enn er í nettu sjokki. Hefur aldrei góður verið í jarðskjálftum.

,,Kristin arfleifð íslenskrar menningar"

Ég get ekkert séð að því þó að í drögum um leik- og grunnskóla skuli kveðið á um að starf þeirra skuli byggjast með öðru  á ,,kristinni arfleifð íslenskrar menningar”. Þarna er ekki gengið langt. Viðurkennt að menning okkar byggi á kristnum hugmyndum og kristnu hugsanaferli en ekki farið út í neina sérstaka tilvísun í samtímann. Mikilvægast er að uppfrætt sé í skólum landsins um trúarbrögð, trú og siðfræði í námskeiðum sem eru skyldunámsgreinar en þess um leið gætt að skoðað sé út í hvert horn og að iðkun trúar blandist ekki saman við fræðslu um trú.

Hitt þykir mér miður að ekki var tekin upp bein tilvísun í mannréttindi.  Mannréttindahugsun sem er sú hugsun að bera virðingu fyrir rétti einstaklingsins til að hugsa og ígrunda eigin líf og eigin stöðu og bera virðingu fyrir öðrum og rétti annarra að þessu leyti þar með afneitun á staðalímyndum og flokkun fólks eftir uppruna eða trúarbrögðum er á mjög lágu plani hérlendis. Þekking manna á mannréttindasáttmála Sameinuðu þjóðanna og mannréttindayfirlýsingu Evrópuráðsins er nánast engin.  Ég held að þeir sem mótuðu skólakerfið íslenska á fyrri hluta sjálfstæðistímans hafi gegnumsneitt verið meira uppteknir af íslenskri sögu og íslenskri málfræði en sögu mannsandans og mannréttindahugsun seinni tíma og nútíðar. Þetta var eðlilegt í nýfrjálsu ríki en þessu má alveg breyta.

Ríkisstjórnin fari í iðrunargöngu!

Upplýsingarnar um hleranirnar vekja upp undrun og hroll.  Ég ólst þá upp í svona ríki líka.  Ég er reyndar svo djúpur að leggja aldrei dóm á annan tíma af sjónarhóli nýs tíma og mun því hvorki fordæma Bjarna heitinn Benediktsson eða þá sem voru lengst til vinstri í pólitík.  Hinir síðarnefndu voru gjarnan þeir sem voru með hjartað á réttum stað og vildu berjast gegn fátækt og óréttlæti.  Bjarni og félagar hans hafa sjálfsagt smitast af ótta bandarískra ráðamanna sem óttuðust heimsyfirráð kommúnista. En Sjálfstæðisflokkurinn var við völd og verður því að taka ábyrgð á því að misvirða lýðræðið – eða er það ekki? Eiga stjórnmálaflokkar ekki að taka ábyrgð á gerðum forystumanna sinna með einhverjum hætti? Eða ríkisstjórnir á fyrrum ríkisstjórnum?

Björn Bjarnason bendir á að það sé ekki til siðs að biðjast afsökunar á Íslandi, engin hefð fyrir því, segir hann. Það kann að vera rétt. En það er hefð fyrir öðru. Kirkjan hefur verið að koma á hefð fyrir iðrunargöngum.  Þjóðkirkjan fór í mikla iðrunargöngu á Þingvöllum um árið til yfirbótar vegna kvenna sem var drekkt þar á liðnum öldum. Þarna er hefð sem Björn kvartar yfir að skorti. Ég legg til að ríkisstjórnin fari í iðrunargöngu milli þeirra heimila í Reykjavík hverra vé voru vanvirt með hlerunum á tímabilinu 1949 til 1968. Biskupinn væri með í farabroddi biðjandi.  Þetta væri sami hópurinn og gengur milli dómkirkju og Alþingishúss á hverju hausti – einnig þar komin smá hefð á.

Afsökun er innantómt hjóm. Iðrun er það sem máli skiptir. Takk fyrir.

Össur- hinn íslenski Kennedy?

Össur Skarphéðinsson hefur borið af öðrum ræðumönnum í eldhúsdagsumræðunum í kvöld.  Hann er sá eini sem hefur talað nær blaðalaust. Hann tók þráðinn beint upp frá síðasta ræðumanni.  Össur  er sannfærandi og talar um það sem máli skipti. Mjólkurkýr framtíðarinnar sem eru fyrst og síðast sprotafyrirtæki í tækni- og orkugeiranum.

Ég sé Össur fyrir mér sem næsta forseta lýðveldisins, hann er mælskur, gáfaður, hugsar fram í tímann, talar fjölskrúðugt og myndrænt mál. Fer vel í ræðustól eins og Guðjón Arnar Kristjánsson. Hæfilega gildvaxnir  menn eru oft flottir (uppáklæddir), traustvekjandi og sannfærandi. Össur minnir mig svolítið á Edward Kennedy í ræðustól en virðing þess snillings hefur aukist jafnt og þér með aldri og vaxandi mittismáli.

Nú er einhver í pontu sem byrjaði ræðuna sína svona:  ,,Nú er eitt ár liðið síðan núverandi ríkisstjórn tók við völdum. Margt hefur gerst á þessum tíma..........." Hafa sumir alþingismenn aldrei lesið neitt um nauðsyn þess að grípa athyglina í upphafi ræðu. Össur haltu ræðunámskeið á þinginu. 

,,Ekki auðvelt fyrir stóran og sterkan ref eins og mig."

Hingað til ég hef  ég haft kommentakerfið mitt galopið en mér finnst það of opið af hálfu Mbl. Þegar maður klikkar á heimasíðu koma ummælin upp jafnframt. Ég sé að margir fara þá leið að samþykkja athugasemdirnar fyrirfram. Hvernig er það,  er það vinnandi vegur að lesa allt þetta jafnóðum og vega og meta? Gera menn annað?  Þennan hátt á hafa jafn ólíkir menn og Svavar Alfreð Jónsson og Magnús Þór Hafsteinsson (sem sjálfur ræðst af offorsi inn á síður annarra)?

Mér hefur líkað best að hafa þetta opið.  Ég er nefnilega hlynntur tjáningarfrelsi.  En mér óar oft við orðbragðinu sem kemur inn. Bæði vegna þess að ég er í einhverjum skilningi ábyrgur fyrir því og er þess utan viðkvæma týpan sem er svolitla stund að ná sér eftir ummæli sem greinilega hafa þann dulda eða opna tilgang að særa pistlahöfund.

Skrápurinn er þó að þykkna. ,, En þetta er ekki auðvelt fyrir stóran og sterkan ref eins og mig."1)

Hvernig er það. Getur Mbl. hjálpað manni eitthvað í þessum efnum t.d. með því að hafa athugasemdirnar á sínum stað en þó ekki jafn flassandi og þær eru?

Hvað segja bloggarar um þetta efni?

 

1) Mikki refur í Dýrin í Hálsaskógi. 

Eftirtektarverð heimasíða

Rakst á stórfróðlega heimasíðu  Gísla Svans Þorkelssonar  sem m.a. hefur tekið að sér að skilgreina hina slæmu sýkingu rasisma og fjallar einnig um ættjarðarást og þjóðernishyggju og þýðir ljóð m.a. um skaðsemi haturs hér.  þarna er eftirtektarverð heimasíða á ferð.

Bann við hatursáróðri- enn af Lars Binderup-

Ég tek eftir því að danski heimspekingurinn Lars Binderup sem Mogginn ræddi við um helgina vill bann við hatursáróðri.  Hann vill einnig bann við mismunun á vinnumarkaði og bæta menntunarskilyrði og efnahag jaðarhópa. Með þessu stígur hann taktinn með meginstraumi mannréttindahugsunar í Evrópu.

Hatusráróður er það þegar beinlínis er hvatt til þess að traðkað sé á ákveðnum hópum.  Það er refisvert samkvæmt lögum nær allra ríkja í Evrópu einnig íslenskum lögum.

Það er hins vegar athugunar virði að  Danir leyfa prentun á hatursáróðri þ.m.t. (nánast) nasistaáróðri.  Þeir eru frjálsyndastir ríkja Evrópu í þessum efnum. Þess vegna er mest af (nánast) nasistaáróðri í Evrópu prentaður í Danmörku.

Miklivægt er að eitt þjóðfélag mæti skoðunum og málflutningi sem litaður er af staðalímyndum og gerir lítið úr fólki eftir uppruna þess eða trú af mikilli hörku.